Đo Điện Trở Đất Để Làm Gì? Tiêu Chuẩn Điện Trở Đất Bao Nhiêu Là Đạt ? 4 hay 10 Ohm

06/06/2025

Đo Điện Trở Đất Để Làm Gì? Tiêu Chuẩn Điện Trở Đất Bao Nhiêu Là Đạt?

Trong mọi hệ thống điện, từ dân dụng đến công nghiệp phức tạp, an toàn luôn là yếu tố được đặt lên hàng đầu. Một trong những hạng mục kỹ thuật quan trọng bậc nhất để đảm bảo an toàn chính là hệ thống tiếp địa (hay còn gọi là nối đất). Tuy nhiên, làm sao để biết hệ thống này có đang hoạt động hiệu quả? Câu trả lời nằm ở việc đo điện trở đất..

Vậy đo điện trở đất để làm gì, tại sao nó lại có vai trò sống còn và giá trị điện trở đất bao nhiêu là đạt tiêu chuẩn? Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ thắc mắc của bạn một cách chi tiết và dễ hiểu nhất.

Do dien tro dat bang may

1. Điện trở đất là gì?

Trước khi đi sâu vào mục đích của việc đo lường, chúng ta cần hiểu rõ bản chất của điện trở đất.

Điện trở đất là điện trở mà một khối đất lớn có thể tạo ra để cản trở dòng điện đi qua nó. Khi chúng ta xây dựng một hệ thống tiếp địa (bằng cách chôn các cọc kim loại xuống đất và nối chúng với thiết bị điện), giá trị điện trở tại điểm kết nối giữa điện cực và đất được gọi là điện trở tiếp địa.

Bạn có thể hình dung hệ thống tiếp địa như một “lối thoát ” an toàn cho dòng điện. Khi có sự cố như rò rỉ điện, sét đánh hoặc quá áp, dòng điện nguy hiểm sẽ được dẫn thẳng xuống đất qua hệ thống này thay vì đi qua cơ thể người hoặc làm hư hỏng thiết bị. Điện trở đất càng thấp, “lối thoát ” này càng rộng và thông thoáng, dòng điện thoát đi càng nhanh và hiệu quả.

Ngược lại, nếu điện trở đất cao, dòng điện sự cố sẽ khó xuống đất, gây ra các hiện tượng nguy hiểm như điện giật, cháy nổ và phá hủy các vi mạch điện tử nhạy cảm.

2. Đo Điện Trở Đất Để Làm Gì?

Tam Quan Trong Cua Do Dien Tro

Đo điện trở đất đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn và hiệu quả của hệ thống điện. Dưới đây là những lý do chính mà việc đo điện trở đất là cần thiết:

2.1. Đảm Bảo An Toàn Cho Con Người

Hệ thống tiếp địa giúp bảo vệ con người khỏi nguy cơ bị điện giật khi xảy ra sự cố rò rỉ dòng điện. Nếu điện trở đất không đạt yêu cầu, dòng điện rò rỉ có thể không được dẫn xuống đất một cách hiệu quả, dẫn đến nguy cơ điện giật hoặc cháy nổ.

2.2. Bảo Vệ Thiết Bị Điện

Điện trở đất đạt tiêu chuẩn giúp bảo vệ các thiết bị điện tử, máy móc khỏi hư hỏng do dòng điện rò hoặc đột biến điện áp. Điều này đặc biệt quan trọng trong các nhà máy công nghiệp, nơi sử dụng nhiều thiết bị đắt tiền.

2.3. Phòng Ngừa Sét Đánh

Trong các công trình có hệ thống chống sét, điện trở đất cần được đo định kỳ để đảm bảo hệ thống tiếp địa có thể dẫn dòng sét xuống đất một cách an toàn, tránh gây hư hại cho công trình hoặc thiết bị.

2.4. Tuân Thủ Quy Định Pháp Luật

Tại Việt Nam, các tiêu chuẩn như TCVN 4756:1989 và TCVN 9358:2012 quy định rõ ràng về việc kiểm tra và đo điện trở đất trong các công trình điện. Việc đo điện trở đất không chỉ là yêu cầu kỹ thuật mà còn là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo công trình được nghiệm thu và vận hành hợp pháp.

2.5. Đảm Bảo Hiệu Suất Hệ Thống Điện

Hệ thống tiếp địa với điện trở thấp giúp duy trì sự ổn định của hệ thống điện, giảm thiểu hiện tượng nhiễu điện từ và đảm bảo hiệu suất hoạt động của các thiết bị.

3.Đo điện trở đất bao nhiêu là đạt?

Không có một mức điện trở đất cố định cho tất cả mọi công trình. Mức đạt chuẩn phụ thuộc vào từng loại công trình, thiết bị, môi trường sử dụng và yêu cầu kỹ thuật. Tuy nhiên, các giá trị tham khảo phổ biến được áp dụng như sau:

Loại hệ thống tiếp địa Mục đích sử dụng Giá trị điện trở yêu cầu (Rđất)
Chống sét trực tiếp Tản dòng sét từ kim thu sét ≤10Ω
An toàn điện Bảo vệ con người khỏi điện giật, rò rỉ ≤4Ω
Thiết bị viễn thông, CNTT, Y tế Chống nhiễu, bảo vệ thiết bị nhạy cảm ≤1Ω
Trạm biến áp, trạm phát điện Yêu cầu đặc biệt ≤0.5Ω

 Lưu ý: Giá trị càng thấp càng tốt. Trong nhiều hệ thống quan trọng như trung tâm dữ liệu hoặc bệnh viện, tiêu chuẩn điện trở đất yêu cầu ≤ 1 Ω để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

4. Cách Đo Điện Trở Đất

Để đo điện trở đất, người ta thường sử dụng các thiết bị chuyên dụng như máy đo điện trở đất (Earth Resistance Tester). Các phương pháp đo phổ biến bao gồm:

  • Phương pháp 3 cực (Fall-of-Potential Method): Đây là phương pháp phổ biến nhất, sử dụng ba cọc (một cọc chính và hai cọc phụ) để đo điện trở đất. Phương pháp này cho kết quả chính xác và phù hợp với hầu hết các hệ thống tiếp địa.
  • Phương pháp 4 cực: Được sử dụng trong các trường hợp cần độ chính xác cao, đặc biệt ở những khu vực có điện trở suất đất cao.
  • Phương pháp kẹp (Clamp-on Method): Phương pháp này không cần cắm cọc xuống đất, phù hợp cho việc kiểm tra nhanh nhưng chỉ áp dụng cho các hệ thống tiếp địa phức tạp.

5. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Điện Trở Đất 

Để đạt được giá trị điện trở đất lý tưởng, cần lưu ý các yếu tố sau:

  • Loại đất: Đất sét có điện trở suất thấp hơn đất cát hoặc đất đá, do đó dễ đạt giá trị điện trở đất thấp hơn.
  • Độ ẩm: Đất ẩm thường có điện trở thấp hơn đất khô.
  • Chiều sâu cọc tiếp địa: Cọc tiếp địa chôn sâu hơn thường giúp giảm điện trở đất.
  • Số lượng cọc tiếp địa: Sử dụng nhiều cọc và kết nối chúng thành lưới tiếp địa có thể giảm giá trị điện trở đất.
  • Kích thước và số lượng cọc tiếp địa: Cọc càng dài, đường kính càng lớn, số lượng cọc càng nhiều và được bố trí hợp lý thì điện trở tiếp địa càng giảm.

 6. Làm Thế Nào Để Giảm Điện Trở Đất?

Nếu giá trị điện trở đất đo được không đạt yêu cầu, có thể áp dụng các biện pháp sau:

  • Tăng số lượng cọc tiếp địa: Lắp thêm cọc hoặc mở rộng lưới tiếp địa.
  • Chôn cọc sâu hơn: Đào sâu hơn để cọc tiếp địa tiếp xúc với lớp đất có độ ẩm cao.
  • Sử dụng Gem hóa chất cải thiện đất: Các hóa chất như bentonite hoặc muối công nghiệp có thể được sử dụng để giảm điện trở suất của đất.
  • Bảo trì định kỳ: Kiểm tra và vệ sinh hệ thống tiếp địa để đảm bảo không bị ăn mòn hoặc hư hỏng.

7. Kết Luận

Đo điện trở đất là một bước không thể thiếu để đảm bảo an toàn, bảo vệ thiết bị, và tuân thủ các quy định kỹ thuật trong hệ thống điện. Giá trị điện trở đất đạt chuẩn phụ thuộc vào loại công trình và mục đích sử dụng, nhưng thường dao động từ 1-10 Ohm theo các tiêu chuẩn Việt Nam và quốc tế. Việc đo điện trở đất cần được thực hiện bởi các kỹ thuật viên chuyên nghiệp, sử dụng thiết bị đạt chuẩn và tuân thủ quy trình an toàn.

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ đo điện trở đất để làm gìđiện trở đất bao nhiêu là đạt. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc hướng dẫn chi tiết hơn, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn thêm!